Uashingtoni dhe Ankaraja përpiqen të afrohen, por përçarjet vazhdojnë

Një ditë më parë, Sekretari amerikan i shtetit, Antony Blinken priti në Uashington kryediplomatin turk Mevlut Cavusoglu, një vizitë e rrallë në Shtetet e Bashkuara e një zyrtari të lartë të Ankarasë.

 

Dy vendet u përpoqën të lënë mënjanë dallimet që kanë tensionuar për vite me radhë marrëdhëniet midis tyre, por nuk arritën të shënojnë ndonjë përparim në zgjidhjen e mosmarrëveshjeve mbi sulmin rus kundër Ukrainës dhe zgjerimin e NATO-s, dy nga një sërë çështjesh që kanë acaruar raportet midis dy aleatëve.

 

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken dhe ministri i Jashtëm turk, Mevlut Cavusoglu, u munduan të kapërcejnë hendekun, por kryediplomatët nuk dhanë ndonjë shenjë përparimi, megjithëse të dy lavdëruan partneritetin midis vendeve të tyre.

 

Zoti Cavusoglu mohoi të jetë diskutuar që shitja e avionëve luftarakë amerikanë F-16 për Turqinë të kushtëzohet me miratimin e Ankarasë për anëtarësimin e Suedisë dhe Finlandës në NATO. Administrata e Presidentit Biden e mbështet shitjen e avionëve, por në Kongres ka kundërshtime të forta.

 

“Ne ritheksuan qëndrimet tona se këto janë çështje të ndryshme nga njëra-tjetra dhe se nuk lidhen në mënyrë të drejtpëdrejtë”, tha zoti Cavusoglu në një konferencë shtypi me gazetarët turq pas takimit.

 

Kjo është një vizitë e rrallë në Uashington e një zyrtari të lartë turk.

 

Administrata e presidentit Biden ka mbajtur distancë nga Turqia, për shkak të udhëheqjes gjithnjë e më autoritare të presidentit Recep Tayyip Erdogan dhe politikave që shkelin të drejtat dhe liritë e njeriut.

 

E ndodhur në një udhëkryq midis Lindjes dhe Perëndimit, Turqia vazhdon të jetë një vend me rëndësi strategjike për Uashingtonin.

 

Siç theksoi sekretari Blinken, Turqia ishte çelësi në arritjen e marrëveshjes midis Rusisë dhe Ukrainës për transportimin e miliona tonëve drithë drejt tregjeve botërore nga portet ukrainase, duke shmangur thellimin e krizës ushqimore për shkak të luftës.

 

Megjithatë, aleatët e NATO-s shpesh hasin në mosmarrëveshje për një sërë çështjesh, siç është blerja e raketave ruse nga Turqia dhe militantët kurdë në Siri.

 

Blerja nga Turqia e sistemit rus të mbrojtjes ajrore S-400 në vitin 2017 u pasua me sanksione dhe përjashtimin e Turqisë nga prodhimi i brezit të ri të avionëve luftarakë F-35. Tani Ankaraja po përpiqet të përmirësojë boshllëkun e krijuar në flotën e saj ajrore.

 

Pala amerikane është e shqetësuar se marrëdhëniet e ngrohta të Ankarasë me Kremlinin janë forcuar edhe më shumë gjatë luftës në Ukrainë.

 

Megjithëse lidhjet e Turqisë me Moskën mundësuan përparime si ajo e nënshkrimit të marrveshjes së grurit dhe shkëmbimit të të burgosurve, Uashingtoni është i shqetësuar për ndikimin që mund të ketë mbi sanksionet niveli i tregtisë turko-ruse, që gjatë vitit të kaluar ka shënuar rritje.

 

Poashtu, zvarritja nga Ankaraja e ratifikimit të kërkesave të Suedisë dhe Finlandës për anëtarësim në NATO, ka shtuar fërkimet midis dy aleatëve.

 

Përpjekjet e fundit të Turqisë për t’u afruar me Sirinë, pas një dekade armiqësish, shkaktuan një tjetër ndarje me Shtetet e Bashkuara,

 

Takimi i ministrave të mbrojtjes së dy vendeve muajin e kaluar në Moskë, u pasua me reagimin e Departamentit amerikan të Shtetit kundër vendeve që normalizojnë marrëdhëniet me Damaskun.

 

Ushtria amerikane ka paralajmëruar se një operacion turk kundër forcave kurde në Sirinë veriore mund të destabizilojë rajonin dhe të rigjallërojë grupin terrorist të Shtetit Islamik./voa