Raporti i zyrës për demokraci, institucione dhe të drejta të njeriut të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (ODIHR) për zgjedhjet e jashtëzakonshme parlamentare, lokale dhe krahinore të mbajtura në Serbi më 17 dhjetor 2023 ka nxjerrë në pah shumë probleme dhe shkelje në procesin zgjedhor. Sipas raportit, që u publikua më 28 shkurt, zgjedhjet u karakterizuan nga një pjesëmarrje vendimtare e presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, dhe një përparësi sistematike e partisë së tij, Partia Progresive Serbe (SNS), që krijoi kushte jo të barabarta për pjesëmarrësit e tjerë. Raporti gjithashtu vëren se liritë themelore u respektuan në përgjithësi, por fushata zgjedhore u shoqërua nga një retorikë e ashpër, një anshmëri e dukshme e mediave shtetërore dhe një keqpërdorim i resurseve publike. Raporti konstaton se mekanizmat për parandalimin e frikësimit dhe presionit ndaj votuesve nuk u përdorën në mënyrë të mjaftueshme.
Bashkimi Evropian, që kishte dërguar vëzhgues në zgjedhje, ka reaguar me shqetësim ndaj raportit të ODIHR-it dhe ka kërkuar nga autoritetet serbe të hetojnë në mënyrë transparente raportet për parregullsi në zgjedhje. Zëdhënësi i BE-së, Peter Stano, tha se raporti konfirmon shqetësimet e BE-së për procesin zgjedhor në Serbi dhe se kërkohen përmirësime të dukshme dhe reformat e mëtejshme. Ai shtoi se BE-ja mirëpret shprehjen e gatishmërisë së autoriteteve serbe për të punuar në zbatimin e rekomandimeve të ODIHR-it dhe se nuk ka kohë për të humbur në prag të zgjedhjeve të ardhshme në vend.
Opozita serbe, që kishte bojkotuar zgjedhjet parlamentare, ka akuzuar SNS-në për manipulim të zgjedhjeve dhe ka kërkuar një zgjidhje politike të krizës. Ajo ka thënë se zgjedhjet nuk kanë pasur legjitimitet dhe se nuk kanë pasqyruar vullnetin e popullit. Ajo ka kërkuar gjithashtu një dialog të ndërmjetësuar nga BE-ja për të krijuar kushte të barabarta për pjesëmarrjen në zgjedhje. SNS-ja, e cila ka fituar një shumicë absolute në parlament, ka hedhur poshtë akuzat e opozitës dhe ka thënë se zgjedhjet kanë qenë të lira dhe të ndershme. Ajo ka thënë se është e gatshme të bashkëpunojë me të gjithë aktorët politikë për të përballuar sfidat e vendit, përfshirë edhe çështjen e Kosovës. (politiko.mk)
